Poważne wypadki mogą spowodować u poszkodowanego stały rozstrój zdrowia. W takich sytuacjach możliwe jest uzyskanie znacznego świadczenia tytułem odszkodowania od osoby zobowiązanej do wyrównania szkody.
Zobowiązani do wypłaty odszkodowania
W zależności od rodzaju wypadku, któremu uległ poszkodowany, inna będzie tożsamość podmiotu, który odpowiada za wywołanie trwałego uszczerbku na zdrowiu. W przypadku wypadków komunikacyjnych zobowiązanym będzie osoba, która spowodowała wypadek. Tutaj bardzo ważne jest również zaistnienie innej okoliczności – poszkodowany nie może być wyłącznym sprawcą takiego zdarzenia.
Inaczej sytuacja wygląda w przypadku, gdy trwały uszczerbek na zdrowia powstał wskutek wypadku przy pracy. W takich sytuacjach najczęściej zobowiązanym do wypłaty odszkodowania jest przedsiębiorca, którego pracownikiem jest poszkodowany. Może on ponadto dochodzić jednorazowego odszkodowania oraz renty od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
W praktyce coraz częściej występują również sytuacje, w których rozstrój zdrowia został wywołany przez błąd lekarski. Jeżeli został on należycie wykazany, całkowitą odpowiedzialność ponosi lekarz. Oczywiście w przypadku, gdy zobowiązany posiadania odpowiednią polisę ubezpieczeniową (a najczęściej tak jest), odszkodowanie wypłacane jest przez zakład ubezpieczeniowy.
Stwierdzenie trwałego uszczerbku na zdrowiu
Aby odszkodowanie mogło zostać wypłacone, niezbędne jest wcześniejsze stwierdzenie trwałego uszczerbku na stanie zdrowia. Dokonuje tego lekarz orzecznik. W trakcie tej czynności zwraca on przede wszystkim uwagę na to, ile trwało leczenie, jakie zabiegi zostały wykonane oraz jaki wpływ ma uszczerbek na dalsze życie danej osoby. Taka opinia porównywana jest ze stanem zdrowia poszkodowanego przed wypadkiem.
W każdej sytuacji za trwały uszczerbek na zdrowiu uznaje się uszkodzenie narządów ciała bądź całego organizmu. Zmiany te muszą mieć charakter nieodwracalny – to przesłanka konieczna, aby uznać je za trwałe. Są one podstawą do określenia wysokości należnego odszkodowania oraz brane pod uwagę przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.
Wysokość odszkodowania
Lekarz orzecznik określa trwały uszczerbek na zdrowiu w skali procentowej. Jego wysokość ustalana jest w oparciu o tabelę – odpowiednio dla dobrowolnego ubezpieczenia NNW lub dla zadośćuczynienia pieniężnego (tabela z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki społecznej z 18 grudnia 2002 r.). Dane zawarte w poszczególnych tabelach znacząco się różnią, dlatego orzeczenia na potrzeby poszczególnych spraw znacząco się różnią.
Ustalona wysokość trwałego uszczerbku na zdrowiu ma kluczowe znaczenie dla spraw o odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia NNW. Inaczej wygląda sytuacja wtedy, gdy pokrzywdzony wystąpił o zadośćuczynienie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W takiej sytuacji stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu jest jednym z czynników, które są brane pod uwagę przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia.