Prowadzenie pojazdów mechanicznych pod wpływem alkoholu jest surowo karane, ponieważ stan nietrzeźwości kierowcy stwarza bezpośrednie zagrożenie na drogach. W zależności od ilości alkoholu we krwi, kierowca karany jest za wykroczenie lub za przestępstwo.
Badanie alkomatem
Rodzaj odpowiedzialności za jazdę pod wpływem alkoholu zależny jest od wyników badania alkomatem. W przypadku, gdy urządzenie wykaże, że kierowca ma w wydychanym powietrzu 0.1-0.25 mg/ml, odpowiedzialny jest za wykroczenie w ruchu drogowym. Jeżeli jednak okaże się, że wskaźnik ten przybiera wartość wyższą, kierujący pojazdem będzie odpowiadał za przestępstwo.
Warto pamiętać o tym, że metabolizm alkoholu jest kwestią indywidualną. Zależy przede wszystkim od masy ciała danej osoby, jej płci oraz wieku. Duży wpływ mają również spożywane w ciągu dnia posiłki, stan zdrowia oraz wypoczęcie organizmu.
Odpowiedzialność za wykroczenie
Jeżeli ilość alkoholu w wydychanym powietrzu nie jest większa niż 0.25 mg/ml, kierowca odpowiada za wykroczenie. Musi jednak zaistnieć jeszcze jeden warunek – ponowne badanie alkomatem nie może wykazać wzrostu stężenia alkoholu.
Odpowiedzialność za wykroczenie z art. 87 § 1 Kodeksu wykroczeń (prowadzenie pojazdu w stanie po spożyciu alkoholu) jest mniej dotkliwa dla kierowcy niż w przypadku popełnienia przestępstwa. W tej sytuacji może zostać ukarany:
- karą aresztu od 5 do 30 dni;
- grzywną od 50 do 5000 złotych;
- utratą uprawnień do prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 3 lat (kara ta może zostać orzeczona obok kary aresztu lub grzywny).
Jazda pod wpływem alkoholu jako przestępstwo
Inaczej wygląda sytuacja, gdy stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu przekracza 0.25 mg/ml. W takiej sytuacji dokument uprawniający do kierowania pojazdem zostaje odebrany kierowcy na miejscu, a następnie przekazany staroście właściwemu do wydania prawa jazdy. Do czasu wydania rozstrzygnięcia przez sąd jest on przechowywany przez ten organ.
Dyspozycja art. 178a Kodeksu karnego wskazuje, że kierowca prowadzący pojazd w stanie nietrzeźwości podlega karze pozbawienia wolności do lat dwóch. Najczęściej jednak w takich sytuacjach orzeka się grzywnę w wysokości od 10 do 540 stawek dziennych. Wysokość stawki dziennej ustalana jest indywidualnie – może to być kwota z zakresu od 10 do 2000 złotych. Tym samym kierowcy może zostać wymierzona kara grzywny przekraczająca nawet milion złotych.
Tytułem środka karnego sąd orzeka zakaz prowadzenia pojazdów na czas nie krótszy niż 3 lata. Warto nadmienić, że w przypadku, gdy kierowca po raz drugi zostanie zatrzymany za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości, sąd wyda wspomniany zakaz dożywotnio.
Oprócz kary kierowca jest zobligowany do zapłaty świadczenia pieniężnego w wysokości:
- nie mniejszej niż 5000 złotych – gdy popełnił to przestępstwo po raz pierwszy;
- nie mniejszej niż 10000 złotych – gdy popełnił to przestępstwo co najmniej drugi raz.
Ponadto w przypadku, gdy kierowca swoim zachowaniem spowodował wypadek komunikacyjny, nie uzyska odszkodowania od swojego ubezpieczyciela. Firma ubezpieczeniowa będzie mogła również domagać się od niego kwoty, która została wypłacona osobie poszkodowanej w wypadku.